25
Grensoverschrijdend
17
Julio Frydenberg, historicus aan dezelfde Universiteit, geeft hier
een verklaring voor: “rond het begin van de 20e eeuw, toen er veel
immigranten naar het land kwamen en Buenos Aires groeide tot
de proporties die het nu heeft, groeide de stad explosief. Elke dag
kwamen er nieuwe wijken bij. Mensen woonden van de één op de
andere dag in een compleet nieuwe omgeving. Nog voordat er
een kerk of kapel in die nieuwe wijken werden gebouwd, lag er al
een voetbalveld. Voetbalclubs namen de rol van de kerken over
als bindmiddel van het volk. Voetbal werd dat wat buurtbewoners
met elkaar bond, wat families met elkaar bond.”
En dat is in de stadions te zien. De oude, betonnen constructies
die vaak al een eeuw op dezelfde plek staan, zitten wekelijks
vol met niet alleen vaders en zonen, maar juist ook vrouwen en
kinderen.Baby’s worden door hun vaders op de schouder genomen
en schreeuwen vaak nog harder dan hun ouders. De uitdrukking
“from father to son” kon hier niet dichter bij de waarheid liggen.
Dat passie doorgaans ongeorganiseerd tot uiting komt, wil niet
zeggen dat de barrabravas, de Argentijnse ultra’s, ongeorganiseerd
te werk gaan op hun populares: de hoofdcapo zet alle liederen in
(dus geen spreekkoren. We hebben het hier over couplet, refrein,
couplet, refrein) die gemiddeld minstens 10 minuten aanhouden.
De hulpcapo’s, die ieder op een apart vak toezien,
torenen uit boven hun vakken, doordat ze op de stijgbeugels van
de staantribune, hangend aan meterslange doeken die aan de
nok van het stadion zijn bevestigd, hebben geposteerd. Deze taak
nemen ze zeer serieus: een groep Israëlische toeristen die bij
Boca – River, ook wel bekend als dé Superclásico, achter mij staat,
valt enkele malen tijdens liederen stil omdat ze geen Spaans
kent. Ze worden eenmaal gewaarschuwd door de hulpcapo, maar
nadat ze nog een keer zijn toegesproken, verdwijnen ze in de rust
van de tribune. Ik mag hopen uit eigen beweging.
Stilstaan is geen optie in een Argentijns stadion.Zelfs op het vijfde
niveau, waar voor de derby San Martín Burzaco – Claypole drie
krakkemikkige kleiconstructies die zich amper tribunes kunnen
noemen, bezet worden door zo’n 5.000 fanatieke toeschouwers.
Vlaggen, trommels, confetti, pyro en vooral weer 90 minuten
zang: vooral hier gaat Clubliefde kent geen divisie op. Ook in
andere stadions vallen de bomvolle tribunes op.
Of het nu de imposante Cilindro is waar topclub Racing in speelt,
de maagdelijk witte tribunes van het stadion van Vélez of de oude
hout- en leemconstructie van laagvlieger All Boys. De stadions
zitten vol, de mensen zijn fanatiek en de vuurpijlen vliegen je
om de oren.
Om een matchday vanuit een Argentijns oog te zien, nam ik vlak
voordat ik naar Argentinië reisde contact op met Manuel en Koni:
twee jongens die mijn aandacht wekten doordat ze meermaals
in het Spaans op de officiele Facebookpagina van Roda JC
reageerden. Na kort over en weer gechat te hebben, nodigden ze
me uit voor een wedstrijd van hun favoriete club Estudiantes de
la Plata.
Voordat we naar het stadion trekken, word ik aan de rest van
de vriendengroep voorgesteld bij een asado: de typische
Argentijnse barbecue waar vegetariër zijn geen optie is. Menige
chori (broodje worst met chimichurri) en fernet cola (mix van
cola met een kruidenbitter) later togen we ons naar het Estadio
Único de la Plata: een ufo-achtige constructie die onlangs voor
de Copa América van 2011 is gebouwd. Wat me in het stadion
opvalt, is hoe fanatiek het in ons vak eraan toe gaat, zo leeg het
aan de andere kant van het stadion is: door het aanhoudende
supportersgeweld zijn alle uitsupporters op het hoogste niveau
al sinds augustus 2013 niet meer welkom bij wedstrijden. Dat
dat niet direct als vervelend gezien hoeft te worden, legt Manuel
me uit: “een paar jaar terug overleed een politieagent bij Boca -
Estudiantes tijdens rellen met fans van onze club. Toen we een
jaar later weer naar Boca gingen, reden politieagenten onze bus
vast en begonnen ons te bedreigen. ‘Jullie hebben onze vriend
vermoord’. We waren ons leven niet zeker.”
De situatie van het Argentijnse voetbal is een ingewikkelde. Door
de passie van de fans, de gewelddadige recente geschiedenis
van het land en de alom tegenwoordige corruptie onder
functionarissen, de politie en leiders van de barrabravas lijkt er
niet spoedig een verbetering te komen in de veiligheid. Echter,
laat je vooral niet afschrikken: als je je afzijdig houdt van deze
figuren en tijdens een wedstrijd met een chori in de hand staat,
de aanlokkelijke liederen hoort en de passie in de schitterende
stadions ervaart, zul je beseffen dat je in de voetbalhemel bent
beland.