24 / 32
24
d’r Koempel
Ook in andere delen van het voormalige
Oost-Europa zijn veel clubs die hun
wortels hebben in de mijnbouw. Denk aan
bijvoorbeeld Sjachtar Donetsk (Sjachtar
betekent letterlijk ‘koempel’). In België vind
je de mooiste stadions vlakbij voormalige
Mijnschachten (ga maar eens in Beringen-
Zolder een kijkje nemen) en ook in Noord-
Frankrijk wemelt het van de koempelclubs.
Het mooiste stukje mijnhistorie in combinatie
met voetbal dat er in Europa te vinden is,
vinden we in Engeland. Toch de bakermat van
het voetbal en ook van de mijnbouw. Daar
wordt, indien beide clubs in dezelfde divisie
spelen, jaarlijks de Tyne-Wear Derby gespeeld
tussen Newcastle United en Sunderland.
Of de Wear-Tyne Derby vanuit Sunderland-
oogpunt bekeken.
Bij veel voetbalderby’s is de rivaliteit terug te
herleiden naar geloof, politiek, geografische
redenen of simpelweg incidenten. In het
geval van Sunderland en Newcastle United is
de rivaliteit terug te voeren op steenkool. De
Tyne-Wear Derby is veel ouder dan het eerste
duel tussen beide clubs in 1888 en bestond
al voordat de bal rolde.
Om de rivaliteit tussen beide koempelclubs te
begrijpen moeten we terug gaan in de tijd.Naar
1265 om precies te zijn. In het noordoosten van
Engeland draaide het in die tijd allemaal om
steenkool. Aan de rivier Tyne is Newcastle de
grootmacht, maar in North Shields, een plaatsje
nog dichter bij de zee, is een vervelende
concurrent gevestigd. Nicholas Scott, de
burgemeester van Newcastle, weet daar wel
een oplossing voor. Samen met wat mannetjes,
die we tegenwoordig waarschijnlijk hooligans
zouden noemen, gaat hij langs in North Shields.
Ze slopen de belangrijkste gebouwen en steken
de boel in brand. Dat zal ze leren, moet Scott
gedacht hebben. Maar hij was even vergeten
dat de kerk in die tijd het nodige te vertellen
had en de lokale abdij riep Scott dan ook op
het matje. Er werd hem verteld dat hij North
Shields met rust moest laten.
Maar er was iemand nog machteriger dan
de kerk in die tijd. Engeland was destijds al
een koninkrijk en dus trokken Scott en zijn
delegatie naar Koning Edward I en vertelden
hem dat de abdij ervoor zorgde dat Newcastle
minder kon handelen en dat de koning
daardoor flink wat belasting misliep. Edward
I gaf Newcastle onmiddellijk het monopolie
voor de steenkoolhandel aan de Tyne. North
Shields werd weer gedegradeerd tot een
onbelangrijk plaatsje, terwijl Newcastle
uitgroeide tot een grote, rijke stad. Scott en
zijn kameraden waren weer tevreden en de
banden tussen Newcastle en het Koninklijk
Huis bleven de eeuwen daarna uitstekend.
Ondanks dat Newcastle een steenrijke
stad werd, was het nog niet genoeg voor
de lokale handelaren. In 1609 ging men
langs bij Koning James I om te klagen over
het opkomende plaatsje Sunderland. Ze
vonden dat zij zoveel voor de koning hadden
gedaan, dat daar wel een beloning tegenover
moest staan. James I was het daarmee eens
en dwong de kooplieden uit Sunderland
een bepaald percentage van de winst aan
Newcastle af te staan. In Sunderland werden
Spelerstunnel FC Schalke 04